تحلیل روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در دشت شبستر - صوفیان

نویسندگان

یعقوب دین پژوه

احمد فاخری فرد

محمد علی حسن پور اقدام

وحیده بهشتی وایفان

چکیده

آگاهی از تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در برنامه ریزی و مدیریت پایدار منابع آب و خاک هر منطقه نقش بسزائی دارد. در این مطالعه روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت شبستر -   صوفیان با استفاده از اطلاعات 18 حلقه چاه عمیق و چهار رشته قنات در دوره آماری90 -1377 تحلیل شد. برای این کار از آزمون ناپارامتری مان - کندال استفاده شد. قبل از انجام آزمون، اثر ضریب خودهمبستگی معنی دار مرتبه اول از سری داده ها حذف گردید. تعداد سیزده متغیر هیدروژئوشیمیایی مورد بررسی شامل مجموع آنیون ها، مجموع کاتیون ها، ph، ec، so42-، درصد na، na+، ca2+، mg2+، tds، sar، cl-و hco3-  بود که در دو دوره پرآب و کم آب اندازه گیری می شوند. برای هر سری زمانی شیب خط روند نیز با استفاده از روش تخمین گر سن به دست آمد.نقاط شکست آمار با روش پتیت مشخص شد. نتایج نشان داد که در غالب ایستگاه های مربوط به چاه عمیق، متغیرهای کیفی روند افزایشی دارند. در مورد قنات ها غالب متغیر ها روند کاهشی معنی­دار  و در برخی موارد روند افزایشی (فاقد معنی دار) مشاهده شد. در دوره پرآب، 21 درصد ایستگاه­ها و در دوره کم آب، 22 درصد ایستگاه ها در بیشتر از نیمی از متغیرها روند افزایشی معنی دار را تجربه نمودند. نتایج آزمون شیب خط روند نیز نشان داد که در دوره پرآب کیفیت آب زیرزمینی رو به بهبود و در دوره کم آب رو به نزول است. روند افزایشی غلظت عناصر شیمیایی در هر دو دوره در حاشیه جنوبی دشت (که مشرف به دریاچه ارومیه است) مشاهده شد. بیشترین شیب خط روند در مورد شوری آب متعلق به  چاه عمیق شندآباد (فرحناک) و معادل 400 میکرو زیمنس بر سانتی­متر بود. از کل سری­های زمانی مربوط به کیفیت آب، حدود 63 درصد آنها دارای روند معنی­دار (در جهت نامطلوب) داشتند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در دشت شبستر‌- ‌صوفیان

     آگاهی از تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار منابع آب و خاک هر منطقه نقش بسزائی دارد. در این مطالعه روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشت شبستر‌-‌  صوفیان با استفاده از اطلاعات 18 حلقه چاه عمیق و چهار رشته قنات در دوره آماری90 -1377 تحلیل شد. برای این کار از آزمون ناپارامتری مان‌-‌کندال استفاده شد. قبل از انجام آزمون، اثر ضریب خودهمبستگی معنی‌دار مرتبه اول از سری داده‌ها ح...

متن کامل

تحلیل روند تغییرات آب زیرزمینی و بارش در دشت شبستر - صوفیان

دانستن روند تغییرات منابع آب در هر منطقه در نحوه استفاده بهینه از آن اهمیت فراوانی دارد. در این مطالعه روند تغییرات آب زیرزمینی و بارش دشت شبستر - صوفیان در دو مقیاس ماهانه و سالانه ارزیابی شدند. برای این منظور از اطلاعات 29 حلقه چاه پیزومتری استفاده شد. برای بررسی روند تغییرات بارش دشت مذکور از داده های 6 ایستگاه باران سنجی در دوره آماری 1389-1373 استفاده شد. به منظور بررسی روند از آزمون مان -...

15 صفحه اول

تعیین علل تغییر کیفیت آب زیرزمینی با روش‌های ایزوتوپی و شیمیایی در آبخوان شبستر- صوفیان

محدودیت منابع آب در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک، باعث شده که مصرف کنندگان اقدامات لازم برای محافظت و بهره‌برداری و کنترل تغییرات کیفی آن‌ها را در برنامه کاری خود قرار دهند. در همین راستا یکی از بهترین روش‌های مطالعات منابع آب، ردیابی با ایزوتوپ‌هاست. ایزوتوپ‌ها با قرار گرفتن در مولکول آب از زمان تشکیل باران در اتمسفر، نفوذ، جریان و ظهور، قادرند اطلاعات ارزشمندی از سیکل هیدرولوژی ارائه دهند...

متن کامل

ارزیابی روند تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت کاشان

در این پژوهش، به منظور تعیین تغییر کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت کاشان از دو شاخص افت آب زیرزمینی و هدایت الکتریکی (EC) بهره‌گیری شد. هیدروگراف‌های تراز آب با روش تیسن[1] و بر پایة دادهای چاه‌های پیزومتری ترسیم شدند. نقشه خطوط هم افت، هم ارتفاع و هم EC با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)[2] ترسیم شدند. نتایج حاصل از نقشه‌ها نشان می‌دهد که جریان...

متن کامل

بررسی روند تغییرات پارامترهای هیدروشیمیایی آب زیرزمینی دشت گرگان

دشت گرگان با وسعت 11594 کیلومتر مربع در جنوب ‌شرق دریاچه خزر قرار دارد. در این ناحیه، منبع اصلی مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی آب زیرزمینی است، بنابراین، بررسی تغییرات کیفیت هیدروشیمیایی و تضمین کیفیت آب زیرزمینی از راه محافظت آن در برابر منابع تاثیرگذار بر آن، ضرورت دارد. در این پژوهش، 189 نمونه آب چاه‌های عمیق آبخوان دشت گرگان جمع‌آوری و برای بررسی کیفیت و ارزیابی هیدروشیمیایی کاتیون‌های اصلی (...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
علوم و مهندسی آبیاری

ناشر: دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده مهندسی علوم آب

ISSN 0254-3648

دوره 38

شماره 1 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023